Η βασικότερη ίσως παράμετρος της ποιότητας ζωής στο σύγχρονο αστικό περιβάλλον είναι η ποιότητα της ατμόσφαιρας. Ο αέρας που εισπνέουμε παρουσιάζει διακύμανση ως προς το ρυπαντικό φορτίο, η οποία εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, μεταξύ των οποίων η τοποθεσία, οι δραστηριότητες που εξελίσσονται (π.χ. άναμμα τζακιών τους χειμερινούς μήνες), η οδική κυκλοφορία κ.λπ. Το ρυπαντικό φορτίο μεταβάλλεται χρονικά, τόσο μέσα στην ημέρα, όσο και ανάλογα με το ποια ημέρα της εβδομάδας είναι, το μήνα ή την εποχή. Η γνώση σχετικά με τη χρονική εξέλιξη της ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε ένα τοπικό περιβάλλον συνιστά σημαντικό εργαλείο υποβοήθησης τόσο της λήψης αποφάσεων σε καθημερινή βάση από τους πολίτες (π.χ. ‘ποια διαδρομή να ακολουθήσω’;), όσο και της διαμόρφωσης στρατηγικής σε επίπεδο τοπικής ανάπτυξης και βελτίωσης της ποιότητας ζωής των πολιτών.
Στην Ευρώπη, η πλειοψηφία του πληθυσμού διαμένει σε περιοχές όπου τα επίπεδα ποιότητας του αέρα συχνά ξεφεύγουν από τα όρια ποιότητας που έχει ορίσει ο ΠΟΥ (EEA, 2013). Τα υφιστάμενα δίκτυα μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης αποτελούνται από περιορισμένους σταθμούς με ακριβό εξοπλισμό, οι οποίοι παρέχουν δεδομένα μεγάλης ακρίβειας, αλλά σε λίγες μόνο στατικές τοποθεσίες. Η κάλυψη της ευρύτερης περιοχής γίνεται μέσω μοντέλων διασποράς αερίων ρύπων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα πραγματικά δεδομένα αέριας ρύπανσης για τους πολίτες να είναι αρκετά περιορισμένα. Το μεγάλο κόστος της εγκατάστασης και λειτουργίας ενός σταθμού ατμοσφαιρικής ρύπανσης συνιστά απαγορευτική συνθήκη για την επέκταση των σταθμών αυτών σε μια πόλη. Ως αποτέλεσμα, οι παραγόμενοι χάρτες αέριων ρύπων χαρακτηρίζονται από μικρή πυκνότητα δεδομένων. Αυτός είναι ένας σημαντικός περιορισμός όταν τα δεδομένα αυτά προορίζονται για έρευνα έκθεσης των πολιτών σε ατμοσφαιρικούς ρύπους. Τέλος, το μεγάλο κόστος των σταθμών σχεδόν αποκλείει εκ των προτέρων τις αναπτυσσόμενες χώρες ή μικρές πόλεις με περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες.
Στα αστικά κέντρα οι δημόσιες συγκοινωνίες συμβάλλουν σημαντικά στη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης μέσα στο αστικό περιβάλλον, αποσοβώντας την κυκλοφορία μεγάλου αριθμού ιδιωτικών αυτοκινήτων. Σήμερα, με τη χρήση “έξυπνων” τεχνολογιών (Internet of Things) τα οχήματα του στόλου μπορούν επίσης να ποσοτικοποιούν τέτοια στοιχεία, μέσω της χρήσης κατάλληλων αισθητήρων.
Σε αυτό το πλαίσιο παρουσιάζει ενδιαφέρον η αξιοποίηση οχημάτων τύπου τρόλεϊ για την καταγραφή δεδομένων αέριας ρύπανσης στον αστικό ιστό, μέσω της εγκατάστασης αισθητήρων πάνω στα οχήματα, ασύρματης μεταφοράς των δεδομένων τους σε υποδομή υπολογιστικού νέφους (cloud), επεξεργασίας των δεδομένων και απεικόνισής τους στο χρήστη της υπηρεσίας.